Polska Rzeczpospolita Ludowa „działała” jako organizm państwowy, opierając się na formalnie uchwalonej konstytucji. Była to tak zwana konstytucja lipcowa, która została przyjęta przez Sejm w 1952 roku.
Dokładniej rzecz biorąc, dokument, o którym mowa powyżej istniał oficjalnie jako Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Nieprzypadkowa określono ją konstytucją lipcową, gdyż została uchwalona w dniu 22 lipca 1952 roku. Nastąpiło to dokładnie w ósmą rocznicę manifestu PKWN. Za twórcę tego kluczowego nregistrare domeniu w tamtejszych czasach i dziejach Polski dokumentu uznaje się Bolesława Bieruta. On odpowiedzialny był za przygotowywanie projektu i konceptu całej konstytucji, natomiast wszelkie modyfikacje w niej przeprowadzał bezpośrednio sam Stalin. Nadrzędną zmianą wiążącą się z wchodzeniem w życie nowego dokumentu narodowego była przede wszystkim zmiana nazewnictwa kraju. Biorąc pod uwagę to, jaki był los innych państw działających na zasadach demokracji ludowej, przeobrażeniu uległo także określenie domy na wieczorek kawalerskie i panieńskie naszego narodu. W miejsce do tej pory funkcjonującego nazewnictwa, pojawiła się Polska Rzeczpospolita Ludowa.
Na mocy nowo przyjętej konstytucji, zlikwidowany został urząd prezydenta. W praktyce oznaczało to, że na czele państwa polskiego stanęła kolegialna Rada Państwa. Ten proceder nawiązywał do wzoru sowieckiego. Sejm powoływano natomiast na okres pięciu lat i tyle trwać miała jego pojedyncza kadencja. Z kolei rady narodowe w danym składzie miały przetrwać cztery lata. Wśród istotnych zapisów i wzmianek konstytucyjnych, w świeżo uchwalonym dokumencie nadmieniono także normy dotyczące ochrony zdrowia, nauki, wypoczynku czy też prawa do pracy.
W praktyce natomiast zmieniły się nie tylko kwestie formalne, ale także system rządów. Zaczęto ugruntowywać i utrwalać mocną pozycję policyjnej władzy realizowanej w ramach monopartyjnej dyktatury. W konsekwencji tego doszło do zaostrzenia się zmagań międzyklasowych, a także zwiększyła się aktywność represyjna Ministerstwa Bezpieczeństwa publicznego.
